Η μελαγχολία των εορτών

Ο Δεκέμβριος είναι ένας μήνας "στολισμένος"  με λαμπάκια, χριστουγεννιάτικα δέντρα, τραγούδια, γλυκά. Ωστόσο, για αρκετούς ανθρώπους είναι ένα μήνας που ταυτίζεται με ένα αίσθημα θλίψης και μελαγχολίας. 

Η μελαγχολία των εορτών παρομοιάζεται με εποχική κατάθλιψη, κατά την οποία το άτομο μπορεί να βιώνει ανηδονία, αίσθημα θλίψης, μειωμένη συγκέντρωση και ενεργητικότητα, προβλήματα ύπνου και προβλήματα όρεξης (υπερφαγία, ανορεξία).

Η αιτία της μελαγχολίας των εορτών μπορεί να βρίσκεται στην αδυναμία πολλών ανθρώπων να προσαρμοστούν στο στερεότυπο που υπάρχει σχετικά  με την περίοδο των Χριστουγέννων. Η δικτατορία της ευτυχίας αυτών των ημερών προκαλεί άγχος και ενοχή  στο άτομο που μπορεί να μη νιώθει χαρούμενο τις μέρες αυτές. Επιπλέον, οι προσδοκίες που έχουμε τόσο εμείς όσο και οι άλλοι για εμάς "πρέπει να περάσεις καλά με την οικογένεια", "χρειάζεται να κάνεις κάτι διαφορετικό", "χρειάζεται να έχεις γιορτινή διάθεση", μπορεί να έρχονται σε αντίθεση με τα θέλω μας και τις ανάγκες  τη συγκεκριμένη στιγμή και να μας οδηγήσουν σε μελαγχολική διάθεση.

Φυσικά, μπορεί να υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που να συντελλούν σε μια μελαγχολική διάθεση στις γιορτές, όπως οικονομικοί, μια απώλεια ή ένα διαζύγιο.

Ωστόσο, χρειάζεται να τονιστεί ότι η Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή πρέπει να διακρίνεται από τη χειμερινή μελαγχολία.  Η χειμερινή μελαγχολία είναι μια προσωρινή εποχιακή διαταραχή με ήπια συμπτώματα όπως απώλεια ενέργειας και εναλλαγές στη διάθεση, ενώ η Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή συνδέεται με πιο σοβαρά συμπτώματα και αποτελεί  καταθλιπτική διαταραχή.

Σύμφωνα με  το αμερικανικό DSM-5 (Διαγνωστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών) η εποχική κατάθλιψη εμφανίζεται κατά δύο τουλάχιστον έτη μόνο τους φθινοπωρινούς- χειμερινούς μήνες και υφίεται τους υπόλοιπους. 

Η  κύρια αιτία της Εποχιακής Συναισθηματικής Διαταραχής είναι η πτώση του φωτός που συμβαίνει το φθινόπωρο. Προκαλείται ως αποτέλεσμα  των αλλαγών των ορμονών  που προκαλούνται στον οργανισμό από τη μείωση της έκθεσης στο φυσικό φως. Για παράδειγμα, έχει δειχθεί ότι κατά τους χειμερινούς μήνες υπάρχει αύξηση της παραγωγής της ορμόνης της μελατονίνης, μια ορμόνη που ρυθμίζει τον καθημερινό ύπνο. Επιπλέον, φαίνεται το χειμώνα να μειώνεται η σεροτονίνη - όρμονη της ευεξίας που ρυθμίζει τον ύπνο, τις διατροφικές συνήθειες και τα συναισθήματα. 

Αν παρατηρήσετε ότι τα συμπτώματα θλίψης και απώλειας ενδιαφέροντος επιμένουν για περισσότερο από δύο εβδομάδες, συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας!